Istorija i kulturno nasleđe Dragačeva
U Dragačevu je u velikoj meri očuvano prepoznatljivo narodno graditeljstvo, koje je karakteristika kulture i arhitekture srpskog naroda na seoskom području. U brojnim domaćinstvima još uvek se brine o građevinama koje su preci koristili za stanovanje, ali i pomoćne objekte, mahom izgrađene od drveta i kamena, vezane za svakodnevni život. I danas se pri gradnji, pod uticajem narodnog neimarstva, osnivaju nova ili adaptiraju stara domaćinstva.
Nema više koliba, krovinjara, pletara, ali dragocene spomenike narodnog neimarstva predstavljaju stare brnare, polu-brvnare i vajati kojih još u Dragačevu ima. Kasnije su ih zamenile zidane kuće, na kojima su domaćini ukrašavali dovratak, zidove i prozore. Malo je takvih kuća koje su sačuvane u izvornom stanju, ali se na onim koje odolevaju vremenu mogu videti zanimljivi ornamenti.
Sačuvani su neki salaši, ambari.
Reprezentativan primerak narodnog graditeljstva, koji je pod zaštitom Zavoda za zaštitu spomenika kulture je konak u manastiru Svete Trojice na Ovčaru. Datira iz sredine XIX veka. Jedini je tog tipa koji je očuvan, a krasi ga istureni doksat.
Iz tog perioda datira je i današnja crkva u Guči, kao i zgrada sreskog načelstva, oko kojih su kasnije počele da se nižu kuće, dućani i druge zidane zgrade. Tako istoriju ispisuje i jedna od najstarijih kafana u Dragačevu.
Zanimljiva je i sačuvana kuća Andrije Protića, jednog od najznačajnihih istorijskih ličnosti Dragačeva, istaknutog javnog radnika, narodnog poslanika Skupštine Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, nosioca brojnih visokih odlikovanja, dobrotvora, čoveka zaslužnog za razvoj Guče i izgradnju.
U Dragačevu je pored manastira Svete Trojice, Sretenja i crkve u Goračićima spomenikom kulture proglašena i kuća sa zidnim slikama, tačnije kuća Spasoja Tadića u selu Donji Dubac.
Ona predstavlja jedinstvenu umetničku galeriju fresaka, čiji je autor Branko Šotra, akademski slikar. Šotra se, za vreme Drugog svetskog rata skrivao u toj kući i skromnim slikarskim materijalom zidove kuće ukrasio je jedinstvenim freskama.
Spomenikom kulture proglašeno je i groblje u Negrišorima kao i Lapidarijum u Guči, gde se, mogu videti sobrašice, takođe primer narodnog graditeljstva.
Zanatsko umeće dragačevskih majstora, narodno neimarstvo i dalje odoleva vremenu, i predstavlja deo kulturnog nasleđa Dragačeva.
