Prekogranična saradnja
Značajan doprinos projekta „Čista zajednica za održivo okruženje i prirodu - ČISTO“ koji zajednički sprovode opština Gusinje iz Crne Gore i opština Ivanjica iz Srbije, izuzeno je efektan i vidljiv u Ivanjici.
Ivanjica, šarmantna varoš, u jugozapadnoj Srbiji, ušuškana u raznolike prirodne lepote, prostire se na obalama reke Moravice, u živopisnoj kotlini, okružena planinskim vencima Golije, Javora, Mučnja, Čemerna i Radočela je omiljeno mesto turistima koji dolaze u Srbiju, ali je i varoš poznata po gostoprimljivim domaćinima. To je mesto koje čuva kulturnu baštinu, ali ima i odgovornost prema budućnosti grada i njegovih žitelja, pa se svaka odluka donosi promišljeno u odnosu na ekološku održivost i zaštitu zdravlja građana, pogotovo uzimajući u obzir da je to grad sa nekoliko rudnih nalazišta. Realizacijom projekata finasiranih iz sredstava Evropske unije opština Ivanjica ostvaruje mnoge ozbiljne poduhvate, pa je od velikog značaja i prekogranični projekat „Čista zajednica za održivo okruženje i prirodu - ČISTO“ koji zajednički sprovode opština Gusinje (CG) i opština Ivanjica (SRB) sa ciljem doprinosa zaštiti životne sredine u prekograničnom regionu kroz efikasniju i moderniju infrastrukturu upravljanja otpadom. Projekat doprinosi poboljšanju kapaciteta i efektivnosti javnih usluga u ovoj oblasti, a fokus je na promociji ekološke svesti kod mladih kroz zajedničke akcije vezane za sakupljanje otpada u ovim opštinama.
Već u prvoj godini realizacije projekta u Ivanjici su vidljivi značajni rezultati. Javno komunalno preduzeće Ivanjica prve podzemne kontejnere ugradilo je 2022. godine, na tri lokacije u širem centru grada. Tada su spoznali mnoge prednosti, ne samo za građane, nego i za poslovanje unutar te firme. Nakon toga usledila je prekogranična saradnja sa opštinom Gusinje, u okviru koje su dobili sedam podzemnih kontejnera i jednu smećaru koja će omogućiti još efikasnije pražnjenje podzemnih kontejnera.
Jasna Drndarević, saradnik za zaštitu životne sredine - diplomirani inženjer ekologije, JKP "Ivanjica" iskazala je zadovoljstvo realizovanim aktivnostima u prvoj godini implementacije projekta.
Zajednički projekat „Čista zajednica za održivo okruženje i prirodu- ČISTO" je od neizmernog značaja za Ivanjicu. Kako smo podzemne kontejnere postavili na frekventim mestima, odnosno lokacijama gde je zabeleženo najveće deponovanje smeća, uspeli smo da doprinesemo efikasnosti komunalne službe grada, jer umesto svakodnevnog pražnjenja, sada se deponovanje iz podzemnih kontejnera vrši svakog trećeg dana. Takođe, time smo dobili i čistiji i uređeniji prostor, i tako doprinijeli lepšoj slici Ivanjice, koja je poznata kao veoma posećeno turističko mesto u Zapadnoj Srbiji. Postavljanjem podzemnih kontejnera umanjeni su finansijski izdaci, jer pored toga što je ređe pražnjenje, smanjili smo i broj komunalnih radnika koji obavljaju taj posao. Sami podzemni kontejneri omogućili su nam da proširimo sistem sakupljanja i uvedemo veći broj korisnika. S obzirom na to da na teritoriji opštine Ivanjica ima veliki problem sa divljim deponijama, kroz ovaj projekat u nekoj meri se uticalo na građane da pravilno deponuju smeće. Kako se na lokacijama gde se nalaze kontejneri više ne mogu naći otpaci van samog prostora namijenjenog za smeće jasno je da je ovaj projekat dao veliki doprinos, kroz edukaciju i primer građanima kako treba očuvati životnu sredinu. – zaključuje gospođa Drndarević.
Od početka saradnje sa opštinom Gusinje, odnosno početka realizacije projekta „Čista zajednica za održivo okruženje i prirodu- ČISTO", koji je bio u decembru prošle godine, u okviru projekta, u Ivanjici je organizovan niz aktivnosti kako bi se podigla svest o pravilnom deponovanju smeća i zaštiti životne sredine. Realizovane su i dve studijske posete. Tokom prve posete opštini Gusinje potpisan je ugovor i definisan način rada. Članovi projektnog tima opštine Gusinje posetili su Ivanjicu sredinom novembra, kada su u Ivanjici organizovane trodnevne aktivnosti. Radni sastanak služio je za razmenu iskustava, upoznavanje sa radom komunalnih službi, a posebno dragoceno iskustvo bio je odlazak u regionalni centar Duboko, gde je prezentovan način rada centra za reciklažu. U tri osnovne škole na teritoriji ivanjičke opštine održane su radionice za decu, koje su imale za cilj da podignu svest o ekologiji, reciklaži, zdravoj životnoj sredini kao osnovu za očuvanje ljudske egzistencije. Treća studijska poseta organizovana je u periodu od šestog do osmog decembra, gde su kolege iz Ivanjice sa kolegama iz Gusinja imale radne sastanke u tom gradu, tokom kojih su razmenjena iskustva o radu JKP Gusinje, upoznali se sa načinom upravljanja otpadom u toj opštini, a pored niza drugih aktivnosti upriličen je I odlazak u NP Prokletije koji je svojom fantastičnom lepotom ostavio snažan utisak na goste iz Srbije.
Projekat „Čista zajednica za održivo okruženje i prirodu- ČISTO“ sufinansira Evropska unija u okviru finansijskog instrumenta pretpristupne pomoći (IPA II) kroz Program prekogranične saradnje Srbija - Crna Gora 2014-2020. Ugovor za sufinansiranje sredstvima Evropske unije potpisan je sa Ministarstvom finansija Republike Srbije – Sektorom za ugovaranje i finansiranje programa iz sredstava Evropske unije. Realizacija projekta je počela 24. decembra 2022. i trajaće dve godine, do 23. decembra 2024. godine.
Foto: arhiva projekta „Čista zajednica za održivo okruženje i prirodu - ČISTO“
